Shkencëtarët kanë paralajmëruar se Toka mund të goditet nga një shpërthim i madh vullkanik gjatë këtij shekulli, ndërsa nuk ka plane për t’u mbrojtur.
Një ngjarje e tillë, sipas ekspertit të klimës, Dr. Markus Stoffel, mund të shkaktojë një “kaos klimatik” të ngjashëm me shpërthimin e vitit 1815 të malit Tambora në Indonezi.
Ky shpërthim lëshoi 24 milje kubike gazra dhe pluhur në atmosferë, duke shkaktuar një ulje drastike të temperaturave globale.
Përveç ndikimit të temperaturave, kjo situatë krijoi shtim të sëmundjeve, ku vdiqën me mijëra njerëz. Ndryshe nga “Viti Pa Verë” që pasoi shpërthimin e Tambora, një vullkan i shekullit 21 do të shtonte probleme të tjera, si pasojë e varësisë së njerëzimit nga karburantet fosile. Dr. Michael Rampino shpjegon se efekti mund të jetë më i keq sesa në vitin 1815, pasi bota është më e paqëndrueshme tani.
Kërkimet e Dr. Thomas Aubry sugjerojnë se atmosfera më e nxehtë do të shpërndajë më shpejt gazin sulfurik dhe aerosolat që formon, duke intensifikuar efektin e ftohjes.
Gjatë një shpërthimi, një përzierje e llavës, hirit dhe gazrave, duke përfshirë dioksidin e karbonit, hidhet në atmosferë, i cili ngroh planetin. Për ndikimet klimatike, shkencëtarët janë më të interesuar për dioksidin e squfurit, të cilin një shpërthim mund ta ngrejë përmes troposferës në stratosferë. Pas kësaj, formohen grimca të vogla aerosoli që shpërndajnë dritën e diellit, e reflektojnë atë përsëri në hapësirë dhe ftohin planetin poshtë.
Ndërsa bota po përballet me ngrohjen globale, një periudhë ftohjeje mund të tingëllojë pozitive, por shkencëtarët thonë se e vërteta është pikërisht e kundërta. Përveç faktit se shpërthimi mund të shkatërrojë qytetet e afërta, ata paralajmërojnë se efektet afatgjata mund të jenë kataklizmike.
Moti më i ftohtë, më pak rrezet e diellit dhe ndryshimet në reshjet mund të ndikojnë në prodhimin global të ushqimit dhe potencialisht të çojnë në tensione politike dhe madje edhe në luftë. Në një skenar ekstrem, të ngjashëm me Tamboran, humbjet ekonomike mund të arrijnë më shumë se 3.6 trilion dollarë vetëm në vitin e parë.
Ftohja nuk do të ofronte ndonjë lehtësim nga ndryshimet klimatike, sepse brenda pak vitesh planeti do të kthehej në mënyrën si ishte më parë dhe shpërthimi tjetër mund të ndodhte kudo.
Ka zona që shkencëtarët po vëzhgojnë, edhe pse është e pamundur të parashikohen, duke përfshirë Indonezinë, një nga rajonet më aktive vullkanike në planet dhe Yellowstone në perëndim të SHBA-së, i cili nuk ka parë një shpërthim të madh në qindra mijëra vjet.
