Njëri është fati i luftës e një tjetër i vendit nën shkatërrim
Agresioni rus ndaj Ukrainës ka vazhduar për gati një muaj. Përparimi i trupave ruse është ngadalësuar drejt qyteteve kryesore, veçanërisht në Kiev.
Megjithatë, sulmi vazhdon dhe agresori përdor fuqinë ajrore për të shkatërruar qytetet. Ku po shkon kjo luftë?
CNN sjell pesë skenarë për që mund të ndodhin në javët e ardhshme.
Rusia mund të intensifikojë bombardimet
Ekspertët paralajmërojnë se sa më shumë Rusia të godasë vendin, aq më shumë ka gjasa që të intensifikojë fushatën e saj të bombardimeve ajrore dhe të përdorë armë të tjera ndaj “rezistencës” që i vënë trupat ruse në më pak rrezik.
Ka pak informacion të besueshëm nga Ukraina dhe Rusia për numrin e të vdekurve, por një raport në një tabloid rus të hënën sugjeron se pala ruse ka humbur gati 10,000 ushtarë dhe 16,000 të tjerë janë plagosur. Faqja e internetit Komsomolskaya Pravda i hoqi numrat më vonë gjatë ditës, duke pretenduar se ato u shfaqën në radhë të parë sepse ishin hakuar. CNN nuk mundi të verifikonte numrat, por numri i të vdekurve është më afër asaj që raportuan agjencitë e inteligjencës amerikane.
Të dhënat e përditësuara së fundmi nga Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar thonë se Rusia po tërheq ushtarë nga i gjithë vendi, madje edhe nga flota e saj e Paqësorit.
Megjithëse fokusi është në Kiev, Rusia mund të përpiqet të rrethojë luftëtarët ukrainas në lindje
Ka shumë biseda publike për vonimin e përpjekjeve luftarake të Rusisë, por nëse kjo është e vërtetë apo jo varet nga qëllimet e Moskës. Edhe kjo është e vështirë të dihet me siguri, pasi justifikimi publik për agresionin është propagandë e qartë.
Ka të ngjarë që Rusia, të paktën, po përpiqet të thithë pjesë të Ukrainës lindore. Zona të tilla si Donetsk dhe Luhansk, të cilat përbëjnë rajonin e Donbasit, janë kontrolluar nga separatistët e mbështetur nga Rusia që nga viti 2014, kur Rusia aneksoi Krimenë, dhe ndërsa ambiciet e Rusisë mund të shtrihen përtej Donbasit, kjo zonë është ende në qendër të vëmendjes, thonë ekspertët.
Edhe pse shumë vëmendje i është kushtuar “shtytjes” së Rusisë drejt Kievit, pjesa më e madhe e ushtrisë ukrainase mbetet pranë Donetskut dhe Luhanskut, ku janë grupuar së bashku si Operacioni i Forcave Aleate (JFO). Lëvizja e trupave ruse sugjeron se ata po përpiqen të rrethojnë JFO në tre akse, dhe ky ka të ngjarë të jetë fokusi kryesor i Rusisë.
Do të ketë më shumë “bisedime”
Një skenar është se lufta në Ukrainë mund të shndërrohet në një konflikt të zgjatur. Rusia me sa duket ka humbur një numër të konsiderueshëm trupash, armësh dhe pajisjesh në luftë, dhe megjithëse ka qenë e përfshirë në konflikte të stërzgjatura në të kaluarën, nuk do të dëshirojë ta lërë këtë me një ushtri të shkatërruar plotësisht.
“Negociatat janë një fushë ku gjërat duken pak premtuese, sepse si Rusia ashtu edhe Ukraina kanë thënë javën e fundit se duhet të shkojnë drejt një debati të vërtetë thelbësor, në vend që Rusia të vendosë vetëm ultimatume,” tha Keir Giles, një ekspert në Britani.
Zyrtarët rusë thanë se kërkesat e tyre përfshijnë heqjen dorë nga objektivi i Ukrainës për t’u bashkuar me NATO-n dhe çmilitarizimin dhe miratimin e një statusi “neutral”, si Austria dhe Suedia. Por kushtet për atë që do të thotë kjo për Ukrainën duhet të negociohen.
Mund të ketë “deportime” të mëdha të ukrainasve në Rusi
Organizata shtetërore ruse e medias RIA Novosti raportoi se pothuajse 60,000 banorë të Mariupolit mbërritën në territorin rus “në siguri të plotë”. Mediat ruse kanë treguar kolona automjetesh që me sa duket po shkojnë në lindje drejt kufirit, rreth 40 kilometra nga Mariupol.
Por këshilli i Mariupol akuzoi Rusinë se i detyroi banorët të shkonin në Rusi kundër vullnetit të tyre.
“Gjatë javës së fundit, disa mijëra banorë të Mariupolit u dërguan në territorin rus”, tha qyteti në një deklaratë.
Kryetari i bashkisë së Mariupolit, Vadym Boichenko tha të shtunën se “ajo që pushtuesit po bëjnë sot është e njohur për brezin e vjetër, i cili pa ngjarjet e tmerrshme të Luftës së Dytë Botërore, kur nazistët kapën me forcë njerëzit”.
Miliona ukrainas mund të largohen nga vendi
Fati i luftës është një gjë, por fati i Ukrainës është tjetër. Ashtu si forcat ajrore ruse lanë disa nga qytetet dhe vendet siriane në gërmadha, disa pjesë të Ukrainës kanë filluar të duken njësoj.
Më shumë se 3.5 milionë ukrainas janë larguar tashmë nga vendi. Shumica janë gra dhe fëmijë, që do të thotë se familjet po shpërbëhen. Lufta nisi lëvizjen më të madhe të refugjatëve që Evropa ka parë që nga Lufta e Dytë Botërore. Këto shifra po rriten me një normë prej rreth 100,000 njerëz në ditë.
Nëse përfshihet numri i personave të zhvendosur brenda vendit, 10 milionë ukrainas tani janë larguar nga shtëpitë e tyre. Kjo është pothuajse një e katërta e popullsisë së vendit.
Dhe luftërat e kaluara tregojnë se refugjatët shpesh nuk kthehen kurrë në vendlindjet e tyre. Pra, shpesh nuk ka asgjë për të kthyer. Ndonjëherë kërcënimi i një lufte tjetër është i mjaftueshëm për të penguar refugjatët.
Kjo është diçka për të cilën negociatorët do të duhet të mendojnë në të gjitha negociatat në horizont. Edhe nëse gjendet një zgjidhje diplomatike për t’i dhënë fund kësaj lufte, pyetja mbetet nëse kjo është e mjaftueshme për të parandaluar luftën e radhës.
