Më në fund, shkenca ka një përgjigje për pyetjen pse disa njerëz plaken me ritme të ndryshme nga të tjerët. Një studim ndërkombëtar i botuar në revistën shkencore “Nature” ka analizuar të dhënat gjenetike të më shumë se një milion njerëzve dhe ka arritur në përfundimin se ruajtja e niveleve të shëndetshme të hekurit në gjak mund të jetë çelësi për një plakje më të mirë dhe një jetë të gjatë.
Gjetjet mund të përshpejtojnë zhvillimin e ilaçeve që synojnë reduktimin e sëmundjeve të lidhura me moshën, për të zgjatur vitet e shëndetshme të jetës dhe për të rritur shanset e një pleqërie pa sëmundje.
Shkencëtarët nga Universiteti i Edinburgut dhe Instituti Max Planck për Biologjinë e Plakjes në Gjermani u përqendruan në tre masa të lidhura me plakjen biologjike: jetëgjatësia, vitet e jetës së jetuar pa sëmundje (hapësira shëndetësore) dhe të qenit jashtëzakonisht jetëgjatë (jetëgjatësia).
Plakja biologjike – shkalla me të cilën trupat tanë bien me kalimin e kohës – ndryshon nga individi në individ dhe drejton sëmundjet më fatale në botë, përfshirë sëmundjet e zemrës, çmendurinë dhe tumoret.
Studiuesit bashkuan informacione nga tre grupe të dhënash, ekuivalente me studimin e 1.75 milion jetëgjatësive ose më shumë se 60 000 njerëz jashtëzakonisht jetëgjatë.
Ekipi i studiuesve zbuloi se grupet e gjeneve të lidhura me hekurin ishin të mbi-përfaqësuar në analizën e tyre.
Studiuesit e konfirmuan këtë duke përdorur një metodë statistikore – e njohur si randomizimi i Mendelit – që sugjeroi që gjenet e përfshira në metabolizimin e hekurit në gjak janë pjesërisht përgjegjës për një jetë të gjatë e të shëndetshme.
Hekuri në gjak ndikohet nga dieta dhe nivelet anormalisht të larta ose të ulëta janë të lidhura me probleme që kanë të bëjnë me moshën siç janë sëmundja e Parkinsonit, sëmundja e mëlçisë dhe një rënie e aftësisë së trupit për të luftuar infeksionin në moshë më të vjetër.
Dr. Paul Timmers nga Instituti Usher në Universitetin e Edinburgut, thotë: “Ne jemi shumë të ngazëllyer nga këto zbulime pasi ato sugjerojnë fuqimisht se nivelet e larta të hekurit në gjak zvogëlojnë vitet tona të shëndetshme të jetës, dhe mbajtja e këtyre niveleve nën kontroll mund të parandalojë dëmtime të lidhura me moshën. Ne spekulojmë se gjetjet tona mbi metabolizmin e hekurit mund të fillojnë gjithashtu të shpjegojnë pse nivele shumë të larta të mishit të kuq, të pasur me hekur, në dietë, janë lidhur me sëmundje që kanë të bëjnë me moshën si sëmundja e zemrës”.
Studiuesit thonë se krijimi i një ilaçi që mund të imitojë ndikimin e variacionit gjenetik në metabolizmin e hekurit mund të jetë një hap i ardhshëm për të kapërcyer disa nga efektet e plakjes.
Studimi u financua nga Këshilli i Kërkimeve Mjekësore dhe është botuar në revistën Nature Communications.
