Në fillim të majit, ambasadori gjerman në Rusi bëri një festë në nder të fitores sovjetike në luftën e Dytë Botërore. Të ftuarit në ambasadë, një ambient e kohës së Stalinit që zë më shumë territor gjerman se sa ndërtesa e parlamentit aty pranë, ishin personalitete nga më të ndryshmet. Udhëheqësi i fundit komunist i Gjermanisë Lindore, Egon Krenz, tani 86 vjeç, qëndronte nën llambadarë me Gerhard Schröder, kancelar i Gjermanisë së bashkuar nga viti 1998 deri në 2005 (dhe së fundmi, një lobist për firmat ruse të energjisë). Tino Chrupalla, bashkë-udhëheqës i Alternativës për Gjermaninë (afd), një parti e ekstremit të djathtë, kishte një kravatë në ngjyrat e Federatës Ruse.
Eventi u përbuz nga media gjermane dhe shumë pak të tjerë e vunë re. 17 muaj nga nisja e luftës në Ukrainë, opinioni publik është bazuar në të parit Rusinë si agresor që duhet shfarosur dhe Ukrainën si i shtypuri që ka nevojë për ndihmë. Cilado qoftë pesha e tyre në të kaluarën, furnizuesit e ndryshëm të ndikimit rus tani janë zvogëluar. Schröder, për shembull, kryesoi bordin e tubacioneve tashmë të mbyllura Nord Stream që e varën Gjermaninë nga gazi rus. Verën e kaluar Rusia mbylli lidhjet e tubave, të cilët diversantët misterioz më pas i hodhën në erë. Ish-kancelari është përjashtuar nga funksionet e Partisë së tij Socialdemokrate (megjithëse ai mbetet anëtar partie) dhe i janë hequr objektet e zyrave të ofruara nga qeveria. Sa i përket Chrupalla, komoditeti i liderit të AFD-së me Rusinë nuk mërziti vetëm tabloidët gjermanë. Mesazhet e zbuluara zbuluan shqetësimin midis deputetëve të partisë së tij.
Gjithsesi, ndonëse qëllimi i Rusisë për të përhapur pushtetin e vet në Europë nuk ka dalë i suksesshëm, as nuk ka dështuar. Një nënkulturë e asaj që gjermanët e konsiderojnë si Putinversteher – simpatizantët që “kuptojnë” liderin rus Vladimir Putin – lulëzon jashtë rrjedhës kryesore. Në të gjithë Europën, pëshpëritja e tyre ka ndikim në formimin e zhurmave të mëdha mbi emigracionin, inflacionin, shërbimet publike etj. Ankuesit sapo kanë filluar të sfidojnë shkallën e bujarisë së qeverive të tyre ndaj Ukrainës, e cila deri në shkurt të këtij viti arriti në më shumë se 60 miliardë euro (65 miliardë dollarë) ndihmë ekonomike dhe ushtarake nga Brukseli dhe anëtarët individualë të BE-së (dhe 70 miliardë euro nëse Britania është shtuar, një shumë afërsisht e barabartë me kontributin e Amerikës). Por nëse lufta e Ukrainës zgjat shumë ose shkon keq, ka shumë që presin në krahë për të marrë lojën e fajit.
Spektri i “Idiotëve të dobishëm të Europës”, një term i luftës së ftohtë për aleatët e paditur të komunizmit, është i gjerë. Në politikë, partitë e të majtës dhe të djathtës debatojnë mbi shumë pikëpamje, por në luftën e Ukrainës ata shpesh janë bashkuar duke kërkuar një “paqe” të menjëhershme që në fakt do të shpërblente agresionin rus me tokë.
Në media dhe akademi, intelektualët ende duken të lumtur të shpërfillin qëllimet perandorake të Rusisë dhe orientimit të saj drejt krimit, por e analizojnë atë si një luftë midis Amerikës dhe Rusisë, ose ndoshta, duke spekuluar akoma më madhështore, midis Amerikës. dhe Kinës. Dhe në botën e biznesit, pavarësisht raundeve të shumta të sanksioneve perëndimore, Rusia ka ende shumë “miq”.
Miqtë e Putin janë qeveritarë europianë. Viktor Orban, kryeminsitri i Hungarisë që nga 2010-a, ka qenë më i dukshmi. Lideri populist ka kritikuar gjithmonë perëndimin që mbështet Ukrainën dhe ka vazhduar të blejë gaz nga Rusia. Qeveria e tij refuzon që aleatët e tij në NATO dhe BE, të dërgojnë armë në Ukrainë. Fqinji, Austria, në heshtje, por në mënyrë të barabartë fitimprurëse, ka hequr dorë nga lufta gjithashtu, duke përmendur mosanëtarësimin e saj në NATO dhe rolin e vetë-emëruar si një urë lidhëse midis Lindjes dhe Perëndimit, duke ofruar pak ndihmë për Ukrainën edhe pse tregtia e saj me Rusinë është rritur.
Greqia, një tjetër anëtare e BE-së, respekton sanksionet europaine, por ka kundërshtuar ndalimin e eksporteve të naftës ruse, ndoshta sepse buxheti grek varet shumë nga kjo tregti.
Vetëm kohët e fundit dhe nën presionin e madh amerikan, Qipro, një parajsë financiare në det të hapur, mbylli rreth 4.000 llogari bankare lokale të mbajtura nga rusët. Duke u përballur me më pak presion, vendet jo-anëtare të BE-së si Turqia dhe Serbia as nuk shqetësohen të maskojnë shërbimin fitimprurës të dyerve të pasme që i ofrojnë Rusisë.
Disa vende janë shumë pranë zemrës së Putin. Duke cituar se është vend neutral, Zvicra ka përdorur ligje të fshehta lokale për të bllokuar furnizimin me armë për Ukrainën, duke përfshirë 96 tanke leopard të ulur në Itali që i përkasin një firme private zvicerane. Duke shënuar autogola të përsëritur me parimet e lirisë së fjalës, policia në Suedi ka ndezur dritën jeshile për djegien publike të Kuranit. Duke acaruar kështu një Turqi me shumicë myslimane, e cila ka një veto mbi përpjekjen e Suedisë për t’u bashkuar me NATO-n.
Vetë Putin i talli suedezët. Në një udhëtim në Dagestan përpara festës së Bajramit në fund të qershorit, Putini e kishte filmuar veten duke mbajtur me butësi një Kuran, ndërsa ai shpjegoi se sipas ligjit rus është një krim të përdhosësh gjërat e shenjta.
Por edhe tullat e forta në murin e mbështetjes së Ukrainës mund të shemben. Slovakia, për shembull, ka qenë një kanal jetik për ndihmën perëndimore dhe kohët e fundit ka premtuar flotën e saj prej 13 avionësh luftarakë të epokës sovjetike Mig-29 për forcën ajrore ukrainase. Por sondazhet tregojnë se partia e Robert Ficos, një i majtë rusofil i cili ka fajësuar “fashistët ukrainas” për provokimin e Putinit, duket se do të fitojë zgjedhjet kombëtare të planifikuara për në shtator.
Franca është një pikë kyçe e NATO-s dhe BE-së. Por një panel parlamentar francez kohët e fundit qortoi Marine Le Pen, sfiduesen më të afërt të Presidentit Emmanuel Macron në zgjedhjet e vitit të kaluar, për propagandën ruse pas aneksimit të Krimesë në vitin 2014. Le Pen mohon ashpër se mbrojtja e saj ndaj Putinit kishte ndonjë lidhje me 9 milionë eurot kredi që partia e saj mori atë vit nga bankat e kontrolluara nga Rusia. Ajo ka dënuar pushtimin e Rusisë në Ukrainë, por tetorin e kaluar, shtatë muaj pas luftës, ajo deklaroi se sanksionet ndaj Rusisë nuk po funksionojnë.
Rrëfimet e “idiotëve të dobishëm” janë çuditërisht elastike. Pikat e tyre kryesore – që NATO “provokoi” sulmet e përsëritura të Rusisë dhe pushtimin eventual të Ukrainës, se Ukraina është një entitet artificial i mbjellë në tokë që është me të drejtë e Rusisë, dhe se Amerika me gëzim derdh benzinë mbi këtë zjarr për të shitur armë dhe për të mbajtur hegjemoninë e saj globale kanë bërë jehonë në mënyra të ndryshme. Njëra është ajo që italianët e quajnë benaltrismo: NATO sulmoi Serbinë në 1999 dhe Libinë në 2011, plus Amerika pushtoi Irakun dhe Afganistanin, kështu që cila është puna e madhe nëse Rusia sillet keq? Një varietet tjetër është dietizmi, nocioni se duhet të ketë një histori “të brendshme” pas ngjarjeve: shkrimi në New Left Review, Wolfgang Streeck, një sociolog gjerman, parashtron se qëllimi i fshehur i krizës është të vendosë skenën për vendosjen e një BE-je të frikshme nën drejtimin e NATO-s.
Ajo që duket se lidh opozitën ekstreme të djathtë, ekstremite të majtë dhe “intelektualët” e Europës me politikën perëndimore është diçka më e thjeshtë. Është një anti-amerikanizëm i zhurmshëm, i stilit të luftës së ftohtë. Chrupalla, i lindur në Gjermaninë Lindore, për shembull, këmbëngul se amerikanët kanë përfituar nga lufta e Ukrainës duke detyruar Gjermaninë të kalojë nga gazi natyror rus me tubacione në gazin e lëngshëm më të kushtueshëm të dërguar nga Amerika. Por ky është një kurth, lë të kuptohet ai, sepse energjia e importuar amerikane është shumë më e shtrenjtë, saqë prodhuesit gjermanë do të duhet të zhvendosin prodhimin në Amerikë. Wagenknecht, rivalja e tij e majtë, beson se Amerika e detyroi luftën ndaj Rusisë duke u përpjekur të tërheqë Ukrainën në “sferën e saj të ndikimit”.
Në një tubim politik të kohëve të fundit pranë Berlinit, Olaf Scholz, kancelari i Gjermanisë, e gjeti veten të turpëruar nga një kor paqedashës që thërrisnin “Luftënxitës!” Normalisht i sjellshëm, i butë dhe i papërkulur, Scholz ulëriti përsëri në mikrofon se ishte Putin që donte të shkatërronte dhe pushtonte Ukrainën. “Nëse ju që bërtisni do të kishit qoftë edhe pak tru, do ta njihnit luftënxitësin e vërtetë!”
