Shkencëtarët kanë vite që nuk bien dakord në lidhje me përcaktimin e saktë të një pandemie, por për një gjë janë në një mendje që lidhet me shfaqjen e përhapur të sëmundjes.
Kolera, murtaja bubonike, e dhenve dhe gripi janë disa nga vrasësit më brutal në historinë njerëzore. Dhe shpërthimet e këtyre sëmundjeve përtej kufijve ndërkombëtarë, përkufizohen siç duhet si pandemi, veçanërisht e madhe, e cila përgjatë historisë, ka vrarë midis 300-500 milion njerëz në ekzistencën e saj 12,000 vjeçare.
Një shënim i fundit: Shpërthimi më i fundit i virusit Ebola, i cili ka vrarë mijëra njerëz, është ende i kufizuar në Afrikën Perëndimore. Mund të jetë një ditë pandemike, por tani për tani, konsiderohet një epidemi, dhe për këtë arsye nuk është përfshirë në këtë listë.
HIV /AIDS PANDEMIK (Në pikun e saj, 2005-2012)
Numri i vdekjeve: 36 milion
Shkaku: HIV /AIDS
I identifikuar për herë të parë në Republikën Demokratike të Kongos në 1976, HIV / AIDS vërtet e ka provuar veten si një pandemi globale, duke vrarë më shumë se 36 milion njerëz që nga viti 1981. Aktualisht ka midis 31 dhe 35 milion njerëz që jetojnë me HIV.
GRIPI PANDEMIK (1968)
Numri i vdekjeve: 1 milion
Shkaku: Gripi
Një pandemi e gripit të kategorisë 2, e përmendur si “Gripi i Hong Kongut”, pandemia e gripit të vitit 1968 u shkaktua nga lloji H3N2 i virusit të influencës A, një rrjedhë gjenetike e nëntipit H2N2. Nga rasti i parë i raportuar më 13 korrik 1968 në Hong Kong, u deshën vetëm 17 ditë para se shpërthimi i virusit të raportohej në Singapor dhe Vietnam, dhe brenda tre muajve ishte përhapur në Filipine, Indi, Australi, Evropë dhe në Shtetet e Bashkuara. Ndërsa pandemia e vitit 1968 kishte një shkallë relativisht të ulët të vdekshmërisë (.5%) ajo prapëseprapë rezultoi në vdekjen e më shumë se një milion njerëzve, përfshirë 500,000 banorë të Hong Kongut, afërsisht 15% të popullsisë së saj në atë kohë.
GRIPI AZIATIK (1956-1958)
Numri i vdekjeve: 2 milion
Shkaku: Gripi
Gripi Aziatik ishte një shpërthim pandemik i Gripit A të nëntipit H2N2, që e kishte origjinën në Kinë në vitin 1956 dhe zgjati deri në vitin 1958. Vlerësimet për numrin e vdekjeve të gripit aziatik ndryshojnë në varësi të burimit, por OBSH raporton afro 2 milion vdekje, 69.800 prej atyre vetëm në SHBA.
GRIPI PANDEMIK (1918)
Numri i vdekjeve: 20-50 milion
Shkaku: Gripi
Midis 1918 dhe 1920 një shpërthim shqetësues vdekjeprurës i gripit u përhap në të gjithë globin, duke infektuar mbi një të tretën e popullsisë së botës dhe duke i dhënë fund jetës së 20 – 50 milion njerëzve. Nga 500 milion njerëz të infektuar në pandeminë e vitit 1918, shkalla e vdekshmërisë u vlerësua në 10% në 20%, me vdekje deri në 25 milion vetëm në 25 javët e para.
PANDEMIA E GJASHTË E KOLERËS (1910-1911)
Numri i Vdekjeve: 800,000+
Shkaku: Kolera
Ashtu si pesë mishërimet e saj të mëparshme, Pandemika e Gjashtë e Kolerës e ka origjinën në Indi ku vrau mbi 800,000, përpara se të përhapet në Lindjen e Mesme, Afrikën e Veriut, Evropën Lindore dhe Rusinë.
GRIPI PANDEMIK (1889-1890)
Numri i vdekjeve: 1 milion
Shkaku: Gripi
Fillimisht “Gripi Aziatik” ose “Gripi Rus” siç u quajt, kjo tendosje u mendua të ishte një shpërthim i nëntipit të virusit të influencës A H2N2, megjithëse zbulimet e fundit në vend të kësaj kanë gjetur shkakun që të jetë nëntipi i virusit të influencës A H3N8. Rritja e shpejtë e popullsisë e shekullit XIX, posaçërisht në zonat urbane, vetëm ndihmoi përhapjen e gripit, dhe pa kaluar shumë kohë ishte përhapur në të gjithë globin. Në fund të fundit, Gripi Pandemik i vitit 1889 mori jetën e mbi një milion individëve.
PANDEMIA E TRETË E KOLERËS (1852–1860)
Numri i vdekjeve: 1 milion
Shkaku: Kolera
Përgjithësisht e konsideruar si më vdekjeprurësja nga shtatë pandemitë e kolerës, shpërthimi i tretë i madh i Kolerës në shekullin e 19-të zgjati nga 1852 deri në 1860. Si pandemitë e parë dhe të dytë, Pandema e Tretë e Kolerës e kishte origjinën në Indi, duke u përhapur nga Delta e lumit Ganges para se të shqyente përmes Azisë, Evropës, Amerikës së Veriut dhe Afrikës dhe duke i dhënë fund jetës së mbi një milion njerëzve.
VDEKJA E ZEZË (1346-1353)
Numri i Vdekjeve: 75 – 200 milion
Shkaku: Murtaja Bubonike
Nga viti 1346 deri në vitin 1353 një shpërthim i Murtajës shkatërroi Evropën, Afrikën dhe Azinë, me një numër të vlerësuar vdekjeje midis 75 dhe 200 milion njerëz. Duke menduar të kishte origjinën në Azi, Murtaja ka të ngjarë të kërcejë kontinentet përmes pleshtave që jetonin te minjtë që jetonin aq shpesh në anije tregtare.
MURTAJA E JUSTINIANIT (541-542)
Numri i vdekjeve: 25 milion
Shkaku: Murtaja Bubonike
Menduar të ketë vrarë mbase gjysmën e popullsisë së Evropës, Murtaja e Justinianit ishte një shpërthim i murtajës bubonike që preku Perandorinë Bizantine dhe qytetet portuale të Mesdheut, duke vrarë deri në 25 milion njerëz në mbretërimin e saj gjatë një viti.
MURTAJA ANTONIANE (165 pas Krishtit)
Numri i vdekjeve: 5 milion
Shkaku: E panjohur
E njohur gjithashtu si Murtaja e Galenit, Murtaja Antonine ishte një pandemi e lashtë që preku Azinë e Vogël, Egjiptin, Greqinë dhe Italinë dhe mendohet se ka qenë ose Smallpox ose Reds, megjithëse shkaku i vërtetë nuk dihet ende. Kjo sëmundje e panjohur u kthye në Romë nga ushtarët që ktheheshin nga Mesopotamia rreth vitit 165 AD; pa e ditur, ata kishin përhapur një sëmundje e cila do të përfundonte duke vrarë mbi 5 milion njerëz dhe duke shkatërruar ushtrinë romake.
